Dosłownie przed kilkoma dniami publikowaliśmy najnowsze dane pochodzące z wydziałów cywilnych Sądu Okręgowego w Gdańsku, rozpatrujących sprawy o symbolu 049 cf. Ponieważ statystyki nadesłane nam przez sąd dość mocno nas zaskoczyły, postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się sytuacji gdańskiej jednostki, z uwzględnieniem tego, co działo się w niej nie tylko w minionym kwartale, ale również w całym 2024 roku. Kredytobiorców, którzy już sądzą się z bankiem w Sądzie Okręgowym w Gdańsku lub niebawem planują złożyć pozew o nieważność i/lub zapłatę, serdecznie zachęcamy do lektury.
- W Sądzie Okręgowym w Gdańsku sprawy o symbolu 049 cf rozpatrywane są przez dwa wydziały cywilne. Oba mają poważny problem z opanowaniem wpływu tych spraw
- Podczas gdy inne sądy okręgowe, nawet ten warszawski, rozpatrują więcej spraw niż ich otrzymują, gdańscy sędziowie są wyraźnie przytłoczeni skalą wpływu, co przekłada się na czas trwania postępowań
- Dane, do których dotarliśmy, uwzględniają nie tylko sprawy frankowe, ale również te dotyczące innych umów kredytowych w walutach obcych. Publikujemy także informacje dotyczące spraw wytoczonych frankowiczom przez banki
- W sprawach dotyczących kredytów innych niż frankowe statystycznie jest źle, a w tych inicjowanych przez banki… cóż, jest ciekawie. Zapraszamy po szczegóły.
Frankowicze z Gdańska mają obecnie gorzej niż ci z Warszawy? Część danych statystycznych może niepokoić
Bardzo długo było tak, że to frankowicze z Warszawy byli przedstawiani jako ci, którzy mają najbardziej pod górkę w sporach z bankami. Oczywiście nie ze względu na linię orzeczniczą, bo Warszawa od dawna jest pod tym względem miejscem przyjaznym kredytobiorcom. Podstawowym problemem sądów w Warszawie było (i nadal jest) duże obciążenie sprawami frankowymi. Obecnie jednak Sąd Okręgowy w stolicy coraz lepiej radzi sobie z opanowaniem wpływu: XXVIII Wydział Cywilny rozpatruje więcej spraw o symbolu 049 cf, niż ich otrzymuje. Niestety, z podobną sytuacją nie mamy do czynienia w Sądzie Okręgowym w Gdańsku, który nie jest w stanie nadążyć za roszczeniami kredytobiorców. I banków, które pozywają klientów o bezpodstawne wzbogacenie się.
Ubiegłoroczne dane są alarmujące. Otrzymaliśmy z gdańskiego sądu statystykę za cały miniony rok, dotyczącą czasu trwania postępowań. Są to dane ogólne, które dotyczą po prostu spraw cywilnych, nie tylko tych frankowych. Na 1 137 postępowań cywilnych w I instancji Sądu Okręgowego w Gdańsku najwięcej, bo 348 spraw, trwało od 12 miesięcy do 2 lat. Czas trwania 252 spraw wyniósł powyżej 2 lat i mniej niż 3 lata. W 160 sprawach na wydanie wyroku trzeba było czekać od 3 do 5 lat. 31 spraw trwało od 5 do 8 lat, a w 8 na rozpatrzenie sąd potrzebował ponad 8 lat. W pozostałych przypadkach sprawę udało się załatwić w mniej niż 12 miesięcy (a w kilku nawet w mniej niż miesiąc).
Sytuacja frankowiczów (i banków) w Sądzie Okręgowym w Gdańsku: dane z I Wydziału Cywilnego
Pora na szczegółowe dane ściśle dotyczące spraw o kredyty w walutach obcych. Interesują nas sprawy zarejestrowane pod trzema symbolami:
- 049 cf – sprawy z powództwa kredytobiorców frankowych przeciwko bankom
- 049 c – sprawy z powództwa kredytobiorców przeciwko bankom dotyczące umów pseudowalutowych innych niż te frankowe
- 057 cf – sprawy z powództwa banków przeciwko kredytobiorcom frankowym, głównie dotyczące roszczenia zwrotu kapitału.
Spytaliśmy Sąd Okręgowy w Gdańsku, jaki był wpływ spraw z tych kategorii w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 roku, a także ile wyroków wydano w odniesieniu do tych sporów. Dowiedzieliśmy się, że I Wydział Cywilny otrzymał:
- 2 610 spraw o symbolu 049 cf (i wydał 1 325 wyroków)
- 125 spraw o symbolu 049 c (i wydał 6 wyroków)
- 1 407 spraw o symbolu 057 cf (i wydał 0 wyroków).
Wskaźnik opanowania wpływu za 2024 rok wyniósł:
- w sprawach o symbolu 049 cf: 50,8 proc.
- w sprawach o symbolu 049 c: 5 proc.
- w sprawach o symbolu 057 cf: 0 proc.
Dla pełnego obrazu sytuacji prezentujemy też dane za okres od 1 stycznia do 25 kwietnia 2025 roku:
- 482 nowe sprawy o symbolu 049 cf (plus 380 wyroków uwzględniających w części lub w całości powództwo)
- 45 nowych spraw o symbolu 049 c (plus 3 wyroki uwzględniające w części lub w całości powództwo)
- 385 nowych spraw o symbolu 057 cf (plus 0 wyroków uwzględniających w części lub w całości powództwo).
Ogólna liczba spraw, które wpłynęły do wydziału w tym okresie, to 1 735. Ogólna liczba wyroków wydanych przez wydział od 1 stycznia do 25 kwietnia 2025 roku to 432). Wskaźnik opanowania wpływu wyniósł zatem 24,9 proc.
Podczas lektury tych danych nie sposób nie zauważyć, że w sprawach z powództwa banków I Wydział Sądu Okręgowego w Gdańsku nie wydał w okresie od 1 stycznia 2024 roku do 25 kwietnia 2025 roku ani jednego wyroku uwzględniającego powództwo w części lub w całości. Może to oznaczać dwie rzeczy: albo sądy wstrzymują się z zakończeniem tych postępowań do momentu wydania przez TSUE orzeczenia odnoszącego się do przedawnienia roszczeń banków, albo wydają wyroki, tyle że nieuwzględniające powództwa. Tu warto przypomnieć, że Trybunał ma odpowiedzieć na pytanie, czy sąd krajowy może w sprawach inicjowanych przez banki wobec kredytobiorców kierować się „względami słuszności” i w ten sposób zasądzać zwrot kapitału, gdy roszczenie go dotyczące zostało wysunięte po upływie terminu przedawnienia.
A co z umorzeniami? W odniesieniu do spraw o symbolu 049 cf taka sytuacja miała miejsce w 736 przypadkach. Z tego w 200 do umorzenia doszło na skutek zawarcia ugody sądowej, a w 536 w wyniku cofnięcia pozwu. Umorzenia dotyczą okresu obejmującego miniony rok.
Stan referatów sędziowskich w Sądzie Okręgowym w Gdańsku: I Wydział Cywilny
W I Wydziale Cywilnym Sądu Okręgowego w Gdańsku sprawy frankowe są rozpatrywane przez 16 sędziów. Oto stan ich referatów na dzień 25 kwietnia 2025 roku.
- SSR del do SO Monika Bakuła-Steinborn: 758 spraw w referacie, w tym 439 o symbolu 049cf i 110 o symbolu 057cf
- SSO Mariusz Bartnik: 817 spraw w referacie, w tym 510 o symbolu 049cf i 120 o symbolu 057cf
- SSO Anna Chabowska: 696 spraw w referacie, w tym 378 o symbolu 049cf i 75 o symbolu 057cf
- SSO Marcin Cichosz: (sędzia funkcyjny) 425 spraw w referacie, w tym 241 o symbolu 049cf i 60 o symbolu 057cf
- SSO Agnieszka Gieral-Siewielec: 862 sprawy w referacie, w tym 484 o symbolu 049cf i 110 o symbolu 057cf
- SSO Izabela Górnikiewicz – Wróbel: 734 sprawy w referacie, w tym 483 o symbolu 049cf i 109 o symbolu 057cf
- SSO Beata Grygiel-Stelina: 820 spraw w referacie, w tym 490 o symbolu 049cf i 113 o symbolu 057cf
- SSO Michał Jank: 746 spraw w referacie, w tym 423 o symbolu 049cf i 123 o symbolu 057cf
- SSO Marek Jasiński: 949 spraw w referacie, w tym 563 o symbolu 049cf i 130 o symbolu 057cf
- SSR del do SO Grzegorz Karaszewski: 789 spraw w referacie, w tym 410 o symbolu 049cf i 133 o symbolu 057cf
- SSO Ewa Karwowska: 646 spraw w referacie, w tym 358 o symbolu 049cf i 74 o symbolu 057cf
- SSO Małgorzata Licbarska: 705 spraw w referacie, w tym 396 o symbolu 049cf i 124 o symbolu 057cf
- SSO Jarosław Łukowski: 788 spraw w referacie, w tym 485 o symbolu 049cf i 138 o symbolu 057cf
- SSO Tomasz Robak: 760 spraw w referacie, w tym 435 o symbolu 049cf i 124 o symbolu 057cf
- SSR del do SO Sławomir Splitt: 864 spraw w referacie, w tym 487 o symbolu 049cf i 124 o symbolu 057cf
- SSR del do SO Beata Szymańska-Cybulska: 67 spraw w referacie, w tym 31 o symbolu 049cf i 7 o symbolu 057 cf.
Praca sędziów Sądu Okręgowego w Gdańsku (I Wydział Cywilny) w 2024 roku: wyroki i skargi na przewlekłość
Z uwagi na niski wskaźnik opanowania wpływu za rok 2024, postanowiliśmy zapytać gdański sąd o statystyki poszczególnych sędziów dotyczące liczby wyroków wydanych w sprawach o symbolu 049 cf, uwzględniających w całości lub w części roszczenia powodów. Spytaliśmy również, ile skarg na przewlekłość postępowań wpłynęło w sprawach prowadzonych przez konkretnych sędziów. Oto czego się dowiedzieliśmy (dane uwzględniające stan na koniec 2024 roku):
1. SSR del do SO Monika Bakuła-Steinborn – 100 wyroków, 11 skarg, z czego 4 zostały uwzględnione
2. SSO Mariusz Bartnik – 48 wyroków, 4 skargi, z czego żadna nie została uwzględniona
3. SSO Anna Chabowska – 125 wyroków, 10 skarg, z czego 8 uwzględniono
4. SSO Marcin Cichosz – 61 wyroków, 4 skargi, z czego żadnej nie uwzględniono
5. SSO Agnieszka Gieral-Siewielec – 101 wyroków, 6 skarg, z czego żadnej nie uwzględniono
6. SSO Izabela Górnikiewicz- Wróbel – 42 wyroki, 11 skarg, z czego żadnej nie uwzględniono
7. SSO Beata Grygiel-Stelina – 68 wyroków, 8 skarg, z czego 2 uwzględniono
8. SSO Michał Jank – 130 wyroków, 2 skargi, z czego 1 została uwzględniona
9. SSO Marek Jasiński – 81 wyroków, 3 skargi, wszystkie uwzględniono
10. SSR del do SO Grzegorz Karaszewski – 93 wyroki, 5 skarg, z czego żadnej nie uwzględniono
11. SSO Ewa Karwowska – 60 wyroków, 11 skarg, z czego 4 zostały uwzględnione
12. SSO Małgorzata Licbarska – 190 wyroków, brak skarg
13. SSO Jarosław Łukowski – 98 wyroków, 2 skargi, w tym żadnej nie uwzględniono
14. SSO Tomasz Robak – 81 wyroków, 6 skarg, z czego 3 zostały uwzględnione
15. SSR del do SO Sławomir Splitt – 37 wyroków, 10 skarg, z czego 7 zostało uwzględnionych.
Wniosek, który się nasuwa, nie jest zbyt optymistyczny: obojętnie, do którego gdańskiego sędziego trafi sprawa o symbolu 049 cf, prawdopodobieństwo, że wyrok w niej nie będzie ekspresowy, jest bardzo wysokie.
Sytuacja frankowiczów (i banków) w Sądzie Okręgowym w Gdańsku: dane z XV Wydziału Cywilnego
Teraz omówimy szczegółowo sytuację panującą w XV Wydziale Cywilnym, którego obciążenie sprawami frankowymi jest niezwykle podobne, jak w I Wydziale Cywilnym. Stosunek spraw otrzymanych do rozpatrzonych za rok 2024 prezentuje się w tym wydziale następująco:
- sprawy o symbolu 049 cf: 2 819 nowych spraw i 1 260 wydanych wyroków
- sprawy o symbolu 049 c: 142 nowe sprawy i 9 wydanych wyroków
- sprawy o symbolu 057 cf: 1 440 nowych spraw i 0 wydanych wyroków.
Wskaźnik opanowania wpływu wyniósł w 2024 roku:
- dla spraw 049 cf: 44,7 proc.
- dla spraw 049 c: 6,3 proc.
- dla spraw 057 cf: 0 proc.
W okresie od 1 stycznia do 15 kwietnia 2025 roku stosunek wpływu do wydanych wyroków (uwzględniających w całości lub w części roszczenie powoda) prezentował się w ten sposób:
- sprawy o symbolu 049 cf: 502 nowe i 426 wyroków
- sprawy o symbolu 049 c: 42 nowe i 4 wyroki
- sprawy o symbolu 057 cf: 405 nowych i 0 wyroków.
Ogólna liczba spraw, które wpłynęły do XV Wydziału Cywilnego w tym okresie, wyniosła 1 777. Natomiast liczba wydanych wyroków (ogółem) to 432. Wskaźnik opanowania wpływu wyniósł w tym okresie: 24,3 proc.
Niepokoić może bardzo niewielka liczba wydawanych wyroków w sprawach inicjowanych przez kredytobiorców w odniesieniu do abuzywnych umów powiązanych z walutami innymi niż frank szwajcarski. Znów uwagę zwraca statystyka w sprawach inicjowanych przez banki przeciwko kredytobiorcom. Podobnie jak w I Wydziale Cywilnym, w okresie od 1 stycznia 2024 roku do 15 kwietnia 2025 roku XV Wydział Cywilny nie wydał w sprawach 057 cf ani jednego wyroku uwzględniającego powództwo w części lub w całości.
Także i w przypadku XV Wydziału Cywilnego dostaliśmy informację o liczbie umorzeń będących wynikiem zawarcia sądowej ugody, w odniesieniu do roku 2024. Tak zakończyło się 178 spraw o symbolu 049 cf i 1 sprawa o symbolu 057 cf. W minionym roku przeciwko sędziom XV Wydziału Cywilnego wpłynęło 44 skarg na przewlekłość, w tym 11 zostało uwzględnionych.
Stan referatów sędziowskich: XV Wydział Cywilny Sądu Okręgowego w Gdańsku
Znamy stan referatów sędziów XV Wydziału Cywilnego na kwiecień 2025 roku oraz liczbę wyroków w sprawach o symbolu 049 cf, które poszczególni sędziowie wydali w 2024 roku, i w których uwzględnili roszczenia powodów w części lub w całości. Wpierw dane na temat stanu referatów:
- SSO Joanna Baraniecka – Galińska – 225 spraw o symbolu 049cf i 59 o symbolu 057cf,
- SSO Agnieszka Piotrowska – 345 spraw o symbolu 049cf i 91 o symbolu 057cf;
- SSR del. do SO Katarzyna Bójko-Narczewska – 492 spraw o symbolu 049cf i 111 o symbolu 057cf;
- SSO Maciej Hintertan – 548 spraw o symbolu 049cf i 132 o symbolu 057cf;
- SSO Piotr Kowalski – 486 spraw o symbolu 049cf i 121 o symbolu 057cf;
- SSO Katarzyna Kazaniecka-Kapała – 370 spraw o symbolu 049cf i 84 o symbolu 057cf
- SSO Magdalena El- Hagin – 528 spraw o symbolu 049cf i 125 o symbolu 057cf;
- SSO Ewelina Tomczuk – 594 sprawy o symbolu 049cf i 136 o symbolu 057cf;
- SSO Wojciech Włosiński – 462 sprawy o symbolu 049cf i 118 o symbolu 057cf;
- SSO Marian Glembin – 534 sprawy o symbolu 049cf i 111 o symbolu 057cf;
- SSO Urszula Minga – 491 spraw o symbolu 049cf i 115 o symbolu 057cf;
- SSO Piotr Pancer – 479 spraw o symbolu 049cf i 110 o symbolu 057cf;
- SSO Beata Witkowska – 453 sprawy o symbolu 049cf i 129 o symbolu 057cf;
- SSO Dominika Wetoszka – 456 spraw o symbolu 049cf i 103 o symbolu 057cf;
- SSO Tomasz Sierosławski – 489 spraw o symbolu 049cf i 150 o symbolu 057cf;
- SSO Weronika Klawonn – 67 spraw o symbolu 049cf i 31 o symbolu 057cf.
Stosunek spraw z powództwa frankowiczów przeciwko bankom i założonych przez banki przeciwko frankowiczom jest podobny jak w I Wydziale Cywilnym. Bardzo nas zastanawia, dlaczego w Sądzie Okręgowym w Gdańsku jest tak wiele spraw o symbolu 057 cf, w porównaniu do na przykład Sądu Okręgowego w Warszawie, w którym w całym 2024 roku zarejestrowano tylko… jedną nową sprawę z tej kategorii. Jedyne wytłumaczenie, jakie się w związku z tym nasuwa, jest takie, że sposób prowadzenia ewidencji tych spraw różni się dla jednostek w Gdańsku i w Warszawie. Być może w stolicy sprawy z powództwa banków są oznaczane symbolem 049 cf, jak klasyczne spory z powództwa kredytobiorców, lub podpadają pod jeszcze inny symbol. Postaramy się niebawem wyjaśnić tę kwestię, gdyż wydaje nam się dość istotna.
Na koniec statystyki dotyczące liczby wyroków uwzględniających roszczenie w części lub w całości, w odniesieniu do spraw o symbolu 049 cf. Są to dane obejmujące cały 2024 rok:
Sędzia Włosiński Wojciech – 110 wyroków
Sędzia Witkowska Beata – 115 wyroków
Sędzia Wetoszka Dominika – 112 wyroków
Sędzia Tomczuk Ewelina – 57 wyroków
Sędzia Sierosławski Tomasz – 8 wyroków
Sędzia Rafałko Marek – 17 wyroków
Sędzia Piotrowska Agnieszka – 108 wyroków
Sędzia Pancer Piotr – 80 wyroków
Sędzia Minga Urszula – 86 wyroków
Sędzia Kowalski Piotr – 101 wyroków
Sędzia Klawonn Weronika – 34 wyroki
Sędzia Kazaniecka-Kapała Katarzyna – 76 wyroków
Sędzia Hintertan Maciej – 80 wyroków
Sędzia Glembin Marian Józef – 76 wyroków
Sędzia El-Hagin Magdalena – 55 wyroków
Sędzia Bójko-Narczewska Katarzyna – 61 wyroków
Sędzia Baraniecka – Galińska Joanna – 49 wyroków.
PODSUMOWANIE:
Sąd Okręgowy w Gdańsku zdecydowanie nie radzi sobie z opanowaniem wpływu spraw powiązanych z kredytami indeksowanymi i denominowanymi kursem walut obcych. Trudno jednoznacznie stwierdzić, z czego to wynika. Stawiamy jednak na zbyt małą liczbę sędziów oddelegowanych do rozpatrywania tych sporów i, być może, na niedostateczne ich przeszkolenie.
Problemem mogą być też niedobory kadry asystenckiej, urzędniczej. Pocieszające jest to, że wskazane czynniki, w ujęciu ogólnopolskim, zostały już zidentyfikowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości, które stara się wzmocnić kadrowo jednostki sądowe. Resort planuje również system szkoleń, który może przynieść wymierne rezultaty w przypadku sędziów niedawno przydzielonych do rozpatrywania spraw o symbolach 049 cf, 057 cf. Wiadomo też, że sędziowie mają zyskać dostęp do bazy wiedzy na temat wyroków TSUE odnoszących się do spraw frankowych. Pozostaje liczyć na to, że resort nie zaniedba tych kwestii w wyniku nadmiernej koncentracji na projekcie ustawy frankowej.
