Jak zorientowali się zapewne nasi stali czytelnicy, w tym roku docieraliśmy do wielu sądów okręgowych w kraju, prosząc je o przekazanie w trybie dostępu do informacji publicznej kluczowych danych na temat skali napływu nowych spraw frankowych, liczby toczących się tam postępowań, liczby wydanych wyroków oraz obciążenia poszczególnych referatów sędziowskich. Dzięki temu udało nam się opracować „mapę frankową kraju”, przedstawiającą sytuację w poszczególnych sądach jeśli chodzi o ogólną efektywność oraz wydajność konkretnych sędziów. Obejmuje ona zarówno sądy najmocniej obłożone sprawami frankowymi (w tym sądy okręgowe w Warszawie, w Gdańsku, Poznaniu i Wrocławiu), jak i sądy, gdzie jest znacznie mniej takich spraw (m.in. w Gliwicach, Białymstoku, Olsztynie, Toruniu czy w Kielcach). Poniżej przedstawiamy wnioski wynikające z analizy udostępnionych przez sądy danych.
- Najwięcej spraw frankowych w I połowie 2025 roku toczy się w SO w Warszawie (prawie 41 tys.), we Wrocławiu (ponad 7 tys.) i w Szczecinie (blisko 5 tys.).
- Do sądów, gdzie liczba spraw frankowych przekracza 1.000 zaliczają się sądy okręgowe w Lublinie, w Poznaniu, w Łodzi i w Katowicach.
- Najmniej spraw frankowych zaraportowały sądy w Białymstoku (136) oraz w Kielcach (135).
- Najwięcej nowych pozwów frankowych wpłynęło w 2025 roku do Sądu Okręgowego w Warszawie (3.049). Po ponad 1.000 nowych spraw trafiło do Poznania i Gdańska.
- Większość sądów wyraźnie przyspieszyła w tym roku orzekanie i wydała więcej wyroków niż wyniósł napływ nowych pozwów. Najwięcej wyroków w sprawach frankowych wydały sądy w Warszawie (2.636), Gdańsku (2.585), Poznaniu (1.269) i w Krakowie (1.007).
- Wielu sędziów z sądów w całym kraju wydało w tym roku już po kilkadziesiąt wyroków w sprawach frankowych. Najwięcej wyroków mają na koncie sędziowie z Sądu Okręgowego w Warszawie – kilku z nich od początku roku wydało po ponad 100 wyroków.
Obłożenie sądów sprawami frankowymi w I połowie 2025 roku
Od kilku lat wiadomo, że najwięcej spraw frankowych rozpoznaje Sąd Okręgowy w Warszawie, gdzie funkcjonuje wyspecjalizowany Wydział Frankowy. Według stanu na dzień 17 kwietnia 2025 roku w sądzie tym toczyło się łącznie 40.725 spraw frankowych.
Ogółem w sądach okręgowych apelacji warszawskiej (bardzo dużo spraw rozpoznaje też Sąd Okręgowy Warszawa-Praga) pozostaje do rozpoznania nadal ok. 50 tys. spraw frankowych, a w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie tych spraw jest ok. 16 tys., co stanowi ok. 40% spraw tego rodzaju w całej Polsce. Wynika to z kilku powodów. Po pierwsze – bardzo dużo kredytobiorców frankowych zamieszkuje aglomerację warszawską. Po drugie – w Warszawie swoje siedziby ma większość banków a do zmiany przepisów Kpc w kwietniu 2023 r. kredytobiorcy mogli składać pozwy do sądu właściwego dla siedziby banku (teraz jest to już niemożliwe).
Mocno obłożone sprawami frankowymi są także sądy we Wrocławiu (7.170 spraw), w Szczecinie (4.953 spraw) i w Poznaniu (1.193 sprawy). Warto wspomnieć, że mimo trudnej sytuacji w wielu sądach pozastołecznych, sekcję frankową wyspecjalizowaną w sprawach dotyczących kredytów w CHF utworzył jedynie Sąd Okręgowy w Poznaniu.
Całkiem sporo spraw frankowych (2.153) miał na dzień 5 maja br. sąd w Lublinie. W Łodzi na początku maja toczyło się 1.846 spraw frankowych. Jeśli chodzi o Śląsk, to w Sądzie Okręgowym w Katowicach w połowie marca 2025 r. toczyło się 2.215 tego typu spraw. Natomiast w Gliwicach było ich 718 na dzień 6 maja 2025.
Nieco więcej spraw miał sąd w Toruniu, gdzie na dzień 5 maja 2025 r. sędziowie mieli w referatach 975 postępowań frankowych. W Olsztynie było ich 892 (według stanu na dzień 30 kwietnia 2025 r).
Mniej spraw (567) mieli łącznie na początku maja br. sędziowie z sądu w Rzeszowie, zaś sędziowie z sądu w Krakowie na koniec kwietnia br. takich spraw mieli 540. W Częstochowie było ich w tym samym czasie 417.
Jeśli chodzi o najsłabiej obciążone sprawami frankowymi sądy okręgowe, to zaliczają się do nich sądy w Kielcach (135 spraw frankowych na dzień 5 maja 2025 r.) oraz w Białymstoku (136 spraw).
Wpływ nowych spraw od początku 2025 roku
W 2025 roku sądy nadal mierzyły się z ogromnym napływem nowych pozwów frankowych. Do wszystkich sądów okręgowych od początku roku mogło ich już wpłynąć kilkanaście tysięcy. Zaznaczamy, że pozyskane przez nas dane nie obejmują wszystkich sądów okręgowych w kraju (jest ich 47), zatem nie oddają w pełni skali zjawiska. Ponadto niektóre statystyki nie odnoszą się do całego okresu od początku roku. Można jednak na ich podstawie zorientować się, które sądy są najmocniej oblegane przez Frankowiczów w 2025 roku.
Największy wpływ spraw o symbolu 049cf (sprawy z powództwa kredytobiorców dotyczące kredytów denominowanych i indeksowanych do franka szwajcarskiego) zanotował tradycyjnie Sąd Okręgowy w Warszawie. W okresie od 1 stycznia 2025 do 22 kwietnia 2025 odnotował on wpływ 3.049 nowych spraw z powództwa Frankowiczów.
A oto jaką liczbę nowych spraw frankowych zarejestrowały w 2025 roku inne sądy okręgowe:
Poznań – wpływ 1.220 spraw
Gdańsk – wpływ 1.101 spraw
Wrocław – wpływ 780 spraw
Szczecin – wpływ 460 spraw
Kraków – wpływ 440 spraw
Lublin – wpływ 317 spraw
Łódź – wpływ 271 spraw
Toruń – wpływ 240 spraw
Olsztyn – wpływ 237 spraw
Katowice – wpływ 221 spraw (tylko w miesiącach styczeń i luty)
Rzeszów – wpływ 198 spraw
Białystok – wpływ 136 spraw
Kielce – wpływ 135 spraw
Częstochowa – wpływ 132 spraw
Gliwice – wpływ 88 spraw
Wydajność sądów – liczba wydanych wyroków w 2025 roku
Porównanie efektywności pracy tak różnych sądów, zarówno pod względem ogólnej sytuacji jak i sytuacji dotyczącej stricte sporów frankowych, nie jest zadaniem prostym. Zupełnie inaczej wygląda to w Sądzie Okręgowym w Warszawie, zwłaszcza w tzw. Wydziale Frankowym, gdzie sędziowie wydają wyroki tylko w sprawach dotyczących kredytów w CHF, a zupełnie odmiennie przedstawia się to w sądach gdzie nie funkcjonują odrębne wydziały bądź sekcje frankowe.
Sądy w Warszawie, w Poznaniu czy w Gdańsku mają już ogromne doświadczenie w rozstrzyganiu sporów frankowych oraz dobrą organizację pracy, dlatego wyroki mogą zapadać tam szybciej i jest ich więcej. Większy wpływ spraw przekłada się też na większą liczbę wydanych wyroków. Naturalna kolej rzeczy, że bardziej oblegany przez Frankowiczów sąd wydaje więcej wyroków w porównaniu do sądu, gdzie takich spraw wpływa mniej. Poza tym o wydajności danego sądu decydują także inne czynniki, chociażby liczba pozostałych sporów cywilnych (np. sprawy o rozwód, o podział majątku itp.) w referatach sędziów rozstrzygających sprawy frankowe.
Poniżej przedstawiamy liczbę wydanych przez poszczególne sądy wyroków w sprawach frankowych od początku 2025 roku.
Warszawa – 2.636 wyroków
Gdańsk – 2.585 wyroków
Poznań – 1.269 wyroków
Kraków – 1.007 wyroków
Wrocław – 804 wyroki
Szczecin – 731 wyroków
Łódź – 520 wyroków
Lublin – 407 wyroków
Olsztyn – 375 wyroków
Toruń – 370 wyroków
Rzeszów – 331 wyroków
Częstochowa – 200 wyroków
Białystok – 185 wyroków
Kielce – 140 wyroków
Porównując zestawienia dotyczące liczby wpływu nowych spraw frankowych oraz liczby wydanych wyroków można zauważyć, że czołówkę w obu przypadkach tworzą te same sądy – w Warszawie, w Gdańsku i w Poznaniu.
Niemal wszystkie sądy załatwiły od początku roku więcej spraw frankowych niż wyniósł napływ nowych, a w niektórych sądach efektywność była bardzo duża, np. w sądach w Gdańsku czy w Krakowie, gdzie wydano ponad dwa razy więcej wyroków niż wyniósł wpływ nowych spraw.
Pod względem liczby wydanych w 2025 roku wyroków w sprawach frankowych wyróżnili się zwłaszcza następujący sędziowie z Sądu Okręgowego w Warszawie: Ewa Pawłowska – 167 wyroków, Bartłomiej Biegański – 138 wyroków, Michał Maj – 138 wyroków.
Wśród sędziów z pozostałych sądów okręgowych na wyróżnienie zasługują: Justyna Mańczak z SO Poznań – 90 wyroków, Ryszard Nowak z SO Poznań – 70 wyroków, Agnieszka Matusiak z SO Szczecin – 72 wyroki, Anna Winnicka-Kaliszewska z SO Szczecin – 68 wyroków, Agnieszka Świderska z SO Wrocław – 67 wyroków, Dominika Wszołek-Lech z SO Kraków – 66 wyroków oraz Monika Szczepaniec-Czech z SO Kraków – 65 wyroków.
Ilu sędziów zajmuje się rozstrzyganiem spraw frankowych – liczba referatów sędziowskich i stan referatów
Dzięki uprzejmości sądów udało nam się pozyskać cenne dane dotyczące struktury sądów i organizacji pracy. W Sądzie Okręgowym w Poznaniu w ramach XII Wydziału Cywilnego została utworzona sekcja frankowa licząca 12 sędziów. Natomiast w reszcie sądów sprawy frankowe są rozłożone pomiędzy kilka wydziałów cywilnych (tak jest np. we Wrocławiu, gdzie sprawami Frankowiczów zajmują się I Wydział Cywilny i XII Wydział Cywilny oraz w Gdańsku, gdzie sprawy frankowe są prowadzone w I Wydziale Cywilnym i w XV Wydziale Cywilnym). W większości pozostałych sądów sprawy dotyczące kredytów denominowanych i indeksowanych do franka szwajcarskiego są przydzielone do jednego wydziału cywilnego.
Dane zaprezentowane we wcześniejszych partiach artykułu dają pewien obraz pracy poszczególnych sądów oraz tego jak radzą sobie one z bieżącym wpływem. Uzyskaliśmy jednak dodatkowe informacje pokazujące jaki jest stopień obłożenia referatów sprawami i którzy sędziowie mają ich najwięcej. Oczywiście na tej podstawie nie można wyciągać zbyt daleko idących wniosków, np. takich, że dany sędzia nie radzi sobie z ilością obowiązków, bo ma na stanie dużo spraw. Na liczbę spraw w referacie ma bowiem wpływ szereg czynników, m.in. to od kiedy dany sędzia orzeka w tego typu sprawach, czy nie przejął spraw z innego referatu, czy nie korzystał z długoterminowych urlopów albo zwolnień lekarskich i wreszcie czy nie jest sędzią funkcyjnym (np. przewodniczącym lub wiceprzewodniczącym wydziału), bo w takiej sytuacji przydzielane jest mniej spraw niż pozostałym sędziom. Niższa liczba wydanych przez konkretnego sędziego wyroków nie zawsze oznacza niższą efektywność pracy, ale może wynikać z obiektywnych okoliczności.
Spójrzmy na sytuację w poszczególnych sądach jeśli chodzi o liczbę sędziów zaangażowanych w sprawy frankowe i liczbę spraw w referatach.
Warszawa – 38 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 1.072
Gdańsk – 32 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 420
Wrocław – 27 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 266
Szczecin – 21 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 235
Lublin – 16 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 135
Toruń – 16 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 61
Łódź – 31 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 60
Częstochowa – 7 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 60
Gliwice – 14 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 51
Rzeszów – 13 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 47
Olsztyn – 22 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 41
Poznań – 47 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 25
Kraków – 32 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 17
Białystok – 8 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 17
Kielce – 14 sędziów, średnia liczba spraw frankowych w referacie 10
Najwięcej spraw w swoich referatach mają oczywiście sędziowie z Sądu Okręgowego w Warszawie – Ewelina Felisiak-Sanocka (1.320 spraw), Marzena Gancarz (1.270) oraz Robert Masznicz (1.264). W tym sądzie najmniej spraw frankowych ma sędzia Edyta Sornak-Unisk („tylko” 832 sprawy).
Poza sądem warszawskim, ogromną liczbą spraw frankowych w referatach wyróżniają się też sędziowie z Gdańska, np. Ewelina Tomczuk (594 sprawy), Marek Jasiński (553 sprawy) oraz Maciej Hintertan (540 spraw).
W zestawieniach przekazanych przez sądy figurują również sędziowie, którzy nie mają obecnie w referatach żadnej sprawy frankowej albo mają pojedyncze sprawy, co oczywiście nieco zaburza dane dotyczące średniej ilości spraw w referatach sędziowskich. Nawet w sądach mocno obłożonych sprawami, gdzie na jednego sędziego średnio przypada po kilkaset spraw frankowych, można – przy odrobinie szczęścia – natrafić na sędziego posiadającego znacznie mniej spraw, co daje szanse na szybszy wyrok.
Podsumowanie
Około 200 tys. toczących się w sądach spraw frankowych stanowi ogromne wyzwanie dla wymiaru sprawiedliwości. Pomimo że od kwietnia 2023 roku tego typu sprawy są bardziej równomiernie rozłożone pomiędzy sądy w całym kraju, nadal trudno porównać sytuację w Sądzie Okręgowym w Warszawie (ponad 40 tys. spraw) do innych sądów, gdzie liczba spraw wynosi kilka tysięcy (np. Szczecin, Wrocław) albo kilkaset (np. Białystok, Kielce).
Analiza udostępnionych przez sądy danych pozwala optymistycznie patrzeć w przyszłość. Większość sądów wydała w 2025 roku więcej wyroków niż wyniósł napływ nowych spraw, co powinno przełożyć się na skrócenie czasu oczekiwania na rozstrzygnięcia. Wielu sędziów w tym roku wydało już po kilkadziesiąt wyroków a „rekordziści” z SO w Warszawie nawet grubo ponad 100 wyroków każdy.