Od jakiegoś czasu zwracamy uwagę naszych Czytelników na fakt przemieszczającej się fali powództw frankowych, które powoli, acz konsekwentnie opuszczają sądy I instancji i kierują się w stronę tych apelacyjnych. Nie inaczej jest we Wrocławiu – tamtejszy Sąd Apelacyjny, prócz lokalnych odwołań, obsługuje też te z Legnicy, Jeleniej Góry, Świdnicy i Opola. Frankowicze, których sprawa utknęła we wrocławskim Sądzie Apelacyjnym, chcą oczywiście wiedzieć, jak radzi sobie ta jednostka z opanowaniem wpływu. Przedstawiamy dane, które uzyskaliśmy bezpośrednio z Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, a które dobrze obrazują obecną sytuację tamtejszych wydziałów cywilnych.
- Sąd Apelacyjny we Wrocławiu systematycznie się rozwija, o czym świadczy nie tylko zmiana siedziby na bardziej nowoczesną, ale również… utworzenie nowego wydziału cywilnego, zajmującego się m.in. sprawami frankowymi
- We wrocławskiej apelacji rośnie liczba spraw z repertorium ACa, na co bez wątpienia wpływ mają postępowania o symbolu 049 cf, dotyczące kredytów we franku
- Sprawy frankowiczów w SA we Wrocławiu są obsługiwane przez 23 sędziów, z których każdy w br. wydał od kilkunastu do kilkudziesięciu frankowych wyroków
- Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad wdrożeniem pierwszych modułów Digitalnego Asystenta Sędziego. Już wkrótce sędziowie otrzymają do dyspozycji kalkulator pozwalający na automatyczne rozliczenie świadczeń wynikających z nieważnej umowy kredytowej.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu próbuje poradzić sobie z napływem spraw frankowych. Zaległości są ogromne
Podczas gdy sądy okręgowe coraz lepiej radzą sobie z opanowaniem wpływu spraw frankowych, sytuacja w apelacjach jest daleka od wymarzonej. O skali obciążenia sądów apelacyjnych sprawami cywilnymi, na które w dużej mierze składają się te frankowe, najlepiej świadczą liczby.
W 2023 roku do I Wydziału Cywilnego Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wpłynęły łącznie 8 622 sprawy, z czego 4 067 to postępowania zarejestrowane jako ACa (w głównej mierze apelacje od wyroków sądów okręgowych), a 2 276 to te pochodzące z repertorium ACz (czyli sprawy zażaleniowe wnoszone na postanowienia i zarządzenia wydane przez sądy okręgowe).
Wskaźnik opanowania wpływu wyniósł w I Wydziale Cywilnym w 2023 roku:
- 71,3 proc. (statystyka ogólna)
- 70,3 proc. (sprawy cywilne)
- 55,1 proc. (sprawy ACa)
- 81 proc. (sprawy ACz)
W 2024 roku do tego samego wydziału wpłynęło 11 578 spraw, z czego 4 924 to sprawy z kategorii ACa. W minionym roku I Wydział Cywilny SA we Wrocławiu zarejestrował aż 4 169 spraw z repertorium ACz – z czego wynika tak duży wzrost? Możemy się tylko domyślać, że jest on konsekwencją dużego zainteresowania frankowiczów pozwem o nieważność oraz zapłatę, i z wciąż dużej skłonności banków do zaskarżania negatywnych dla nich wyroków. Drastyczny wzrost liczby postępowań zażaleniowych może z kolei wskazywać na to, że banki masowo skarżą decyzje sądów okręgowych o przyznaniu kredytobiorcy zabezpieczenia roszczenia. Nie da się ukryć, że takie działania banków są skazane na porażkę (zgodnie z unijnym orzecznictwem konsument sądzący się o nieważność umowy z uwagi na zawarte w niej klauzule abuzywne ma prawo do zabezpieczenia powództwa poprzez wstrzymanie wykonywania umowy), nie pozostają jednak bez wpływu na sytuację w wymiarze sprawiedliwości.
Tak prezentuje się wskaźnik opanowania wpływu I Wydziału Cywilnego Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu za 2024 rok:
- 79,4 proc. (statystyka ogólna)
- 78 proc. (sprawy cywilne)
- 51,2 proc. (sprawy ACa)
- 102,6 proc. (sprawy ACz)
Optymistycznie należy oceniać to, jak z rozpoznawaniem spraw zażaleniowych radzi sobie wrocławska apelacja: na dzień 31 grudnia 2024 roku I Wydziałowi Cywilnemu pozostało do rozpatrzenia na okres następny tylko 419 takich spraw. Pozostałość w przypadku postępowań z repertorium ACa jest znacznie większa – to aż 5 785 spraw.
Tak prezentują się dane historyczne. A jak wyglądają tegoroczne statystyki Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w sprawach cywilnych? Postanowiliśmy to sprawdzić. W tym celu wysłaliśmy do tej jednostki kilka pytań odnoszących się konkretnie do spraw frankowych. Oto, czego się dowiedzieliśmy.
Sprawy frankowe w Sądzie Apelacyjnym we Wrocławiu: dane za 2025 rok
Nim przejdziemy do analizy danych statystycznych dotyczących spraw frankowych, chcemy poinformować, że wraz z dniem 1 czerwca 2025 roku zmienił się adres siedziby Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Nowa siedziba znajduje się przy ulicy Tadeusza Zielińskiego 1, w centrum miasta. Jest to nowy, pięciokondygnacyjny gmach, którego projekt spełnia wyśrubowane standardy bezpieczeństwa. Koszt inwestycji to 107 mln. zł.
Teraz czas na dane, które interesują frankowiczów z Dolnego Śląska.
Z informacji udostępnionych nam przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu dowiadujemy się, że sprawami frankowymi zajmują się tam dwa wydziały. Są to I Wydział Cywilny, w którym orzeka 12 „frankowych” sędziów, oraz V Wydział Cywilny, w którym sprawy z tej kategorii ma w swoich referatach 11 sędziów (9 orzekających w wydziale na stałe plus 2 delegowanych).
Poniżej prezentujemy szczegółowe informacje o referatach tych sędziów oraz liczbie wydanych orzeczeń w okresie od 1 stycznia do 9 czerwca 2025 roku. Liczba spraw w poszczególnych referatach dotyczy tylko postępowań frankowych, podobnie zresztą jak liczba wyroków.
I WYDZIAŁ CYWILNY
sędzia Ewa Barnaszewska: 202 sprawy w referacie, 32 wyroki
sędzia Iwona Biedroń: 63 sprawy w referacie, 17 wyroków
sędzia Magdalena Cichocka: 258 spraw w referacie, 42 wyroki
sędzia Jacek Gołaczyński: 182 sprawy w referacie, 33 wyroki
sędzia Adam Jewgraf: 228 spraw w referacie, 38 wyroków
sędzia Sławomir Jurkowicz: 240 spraw w referacie, 38 wyroków
sędzia Lidia Mazurkiewicz-Morgut: 260 spraw w referacie, 21 wyroków
sędzia Krzysztof Rudnicki: 175 spraw w referacie, 43 wyroki
sędzia Jacek Saramaga: 221 spraw w referacie, 37 wyroków
sędzia Jolanta Solarz: 287 spraw w referacie, 27 wyroków
sędzia Agnieszka Terpiłowska: 185 spraw w referacie, 47 wyroków
sędzia Zbigniew Woźniak: 257 spraw w referacie, 46 wyroków.
V WYDZIAŁ CYWILNY
sędzia Jolanta Burdukiewicz-Krawczyk: 284 sprawy w referacie, 36 wyroków
sędzia Wojciech Damaszko: 212 spraw w referacie, 58 wyroków
sędzia Ewa Głowacka: 274 sprawy w referacie, 42 wyroki
sędzia Janusz Kaspryszyn: 239 spraw w referacie, 33 wyroki
sędzia Dariusz Kłodnicki: 241 spraw w referacie, 48 wyroków
sędzia Magdalena Lamparska: 212 spraw w referacie, 38 wyroków
sędzia Andrzej Połata: 256 spraw w referacie, 53 wyroki
sędzia Paweł Pszczołowski: 288 spraw w referacie, 47 wyroków
sędzia Wojciech Wójcik: 198 spraw w referacie, 36 wyroków
Sędziowie delegowani do V Wydziału Cywilnego:
sędzia Lidia Orzechowska-Korpikiewicz: 288 spraw w referacie, 21 wyroków
sędzia Małgorzata Kopalska-Ćwik: 190 spraw w referacie, 9 wyroków.
Tempo orzecznicze w sprawach cywilnych przyśpiesza, o czym znów świadczą liczby. W okresie od 1 stycznia do 9 czerwca 2025 roku I Wydział Cywilny Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu załatwił 4 163 sprawy z repertorium ACa (wpływ spraw z tej kategorii wyniósł w omawianym okresie 1 637).
Wyraźnie maleje wpływ i załatwialność spraw zażaleniowych: w omawianym okresie I Wydział Cywilny załatwił 1 240 spraw z repertorium ACz (przy wpływie rzędu 1 032 spraw). Może to świadczyć o tym, że banki powoli godzą się z prawem konsumenta do zabezpieczenia powództwa i przestają zaskarżać decyzje sądów okręgowych o przyznaniu tego środka tymczasowego.
Statystyki ogólne V Wydziału Cywilnego Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu są mniej spektakularne, ze względu na to, że funkcjonuje on od niedawna: prace wystartowały tam 1 kwietnia br. Do 9 czerwca wydział załatwił 339 spraw z repertorium ACa (przy wpływie 3 795 spraw) i 82 sprawy z kategorii ACz (w których wpływ wyniósł 97).
Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad przyśpieszeniem postępowań. Pomoże w tym program „Cyfrowy Sąd”?
O planach Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczących przyśpieszenia postępowań cywilnych piszemy zwykle w kontekście ustawy frankowej. Prawda jest jednak taka, że to niejedyny pomysł resortu na usprawnienie sądów. W marcu br. przedstawiciele Ministerstwa zaprezentowali program „Cyfrowy Sąd”, któremu przypisywane jest strategiczne znaczenie w zmienianiu sposobu funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Celem resortu jest dostosowanie sądownictwa do wyzwań niesionych przez współczesność, jak również optymalizacja pracy sądów. Chodzi między innymi o poprawę efektywności, jak i usprawnienie komunikacji sądów z obywatelami. Resortowi zależy, by polskie sądy zaczęły odchodzić od papieru na rzecz elektronicznych dokumentów. Dąży do tego, by obywatel był w stanie sprawdzić z poziomu komputera czy telefonu, jaki jest status jego sprawy.
Ministerstwo Sprawiedliwości daje sobie rok na pełne wdrożenie Digitalnego Asystenta Sędziego
Najważniejszym dla frankowiczów projektem wchodzącym w skład programu „Cyfrowy Sąd” jest Digitalny Asystent Sędziego, składający się z czterech modułów, z których pierwsze mają wkrótce doczekać się wdrożenia w wybranych jednostkach sądowych. Sporym ułatwieniem dla krajowych wydziałów cywilnych może być wprowadzenie kalkulatora dającego możliwość automatycznego rozliczenia wzajemnych roszczeń stron nieważnej umowy kredytowej. Wszystko wskazuje na to, że kalkulator zostanie sądom udostępniony jeszcze w tym roku.
Ważnym elementem projektu DAS jest digitalizacja pism procesowych, które mają być następnie automatycznie wprowadzane do systemu repertoryjno-biurowego sądów. W ramach tego modułu ma zostać wprowadzone również robotyczne czytanie pism procesowych.
Nieco później wdrożony zostanie algorytm pozwalający na tworzenie projektów wyroków. Pełne wdrożenie Digitalnego Asystenta Sędziego ma nastąpić do końca I połowy 2026 roku.
PODSUMOWANIE:
Mimo wyraźnych starań, Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu jest bardzo daleko do opanowania wpływu spraw frankowych. I nie można się temu absolutnie dziwić – skala tego wpływu jest ogromna, a sądom wciąż brak nowoczesnych narzędzi do szybszego rozpatrywania powtarzalnych spraw z tej kategorii. Ministerstwo Sprawiedliwości zdaje sobie sprawę z potrzeb wydziałów cywilnych, dlatego pracuje nad wdrożeniem czteromodułowego projektu Digitalnego Asystenta Sędziego. Założeniem projektu jest m.in. digitalizacja pism i ich robotyczne czytanie, udostępnienie sędziom bazy tezowanych wyroków TSUE, a także wprowadzenie narzędzi ułatwiających sędziom przeprowadzanie rozliczeń stron nieważnych umów, jak również samo konstruowanie orzeczeń.
Do pełnego wdrożenia projektu pozostał blisko rok – a przez ten czas sędziowie jednostek apelacyjnych muszą sobie jakoś radzić. Pewnym pocieszeniem jest spadek zainteresowania banków zaskarżaniem decyzji o przyznaniu kredytobiorcy zabezpieczenia roszczeń – ów spadek sugeruje przede wszystkim malejąca liczba spraw z repertorium ACz, wpływających do wrocławskiej jednostki apelacyjnej. Liczba spraw ACa otrzymywanych przez tę apelację wciąż jest jednak bardzo duża, niepokoić może również roczny spadek (o blisko 4 pp) wartości wskaźnika opanowania wpływu dla spraw ACa.
Bez wątpienia dobrym ruchem było utworzenie w kwietniu 2025 roku V Wydziału Cywilnego, który może choć w części przejąć napływ spraw o symbolu 049 cf. Być może resort sprawiedliwości powinien prócz tego rozważyć powołanie w tej jednostce apelacyjnej wyspecjalizowanego wydziału frankowego, na wzór tego funkcjonującego w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie. Niestety, na razie brak informacji świadczących o tym, by takowy wydział miał tam powstać.