Gigant bankowy BNP Paribas skapitulował we Francji wobec nacisku pokrzywdzonych posiadaczy kredytów hipotecznych denominowanych do franka szwajcarskiego a spłacanych w euro. Zamierza zawrzeć ugody z 4.665 klientami reprezentowanymi przez stowarzyszenie CLCV (odpowiednik polskiego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów). Grupa obejmuje nie tylko osoby procesujące się z bankiem w sądzie, których było około tysiąca, ale także pozostałych posiadaczy tego typu kredytów. Porozumienie zakłada, że wadliwe umowy zostaną anulowane, a kredytobiorcy nie będą musieli płacić bankowi odsetek i dostaną zwrot za kilkanaście lat wstecz. Na razie nic nie wskazuje na to, aby polski oddział BNP Paribas zdecydował się na podobny krok wobec Frankowiczów. Prezes BNP Paribas Polska Przemysław Gdański od kilku tygodni mocno lobbuje w mediach za niekorzystną dla kredytobiorców ustawą frankową. Na ustępstwa mogą więc liczyć tylko osoby procesujące się z bankiem w sądzie, a jest to wciąż niewielki odsetek wszystkich posiadaczy kredytów frankowych w BNP Paribas. Taka postawa nieco dziwi, bo linia orzecznicza w sprawie tych umów jest bardzo korzystna dla kredytobiorców a bank przegrywa w sądach jedną sprawę za drugą.
- Francuski bank BNP Paribas chce dobrowolnie rozliczyć się z 4.665 Frankowiczami i oddać im nieprawnie pobrane środki. Taka decyzja zapadła we Francji po tym jak bank przegrał proces karny i został uznany winnym szkód poniesionych przez posiadaczy umów denominowanych do franka szwajcarskiego a spłacanych w euro.
- Polscy Frankowicze nie powinni jednak liczyć na podobne ustępstwa ze strony BNP Paribas Polska. Po pierwsze – umów powiązanych z kursem CHF polski oddział ma w swoim portfelu sporo więcej niż jego odpowiednik we Francji, po drugie – straty banku byłyby znacznie większe, bo frank szwajcarski o wiele bardziej podrożał w stosunku do złotówki niż do euro.
- Prezes BNP Paribas Polska Przemysław Gdański lobbuje za wprowadzeniem niekorzystnej dla kredytobiorców ustawy frankowej. Kierowany przez niego bank próbuje się dogadywać głównie z osobami pozostającymi już w sporze sądowym oraz z tymi, co do których jest duże prawdopodobieństwo wejścia na ścieżkę sądową.
- Jedynym sposobem na uczciwe rozliczenie umowy BNP Paribas jest pozwanie banku. W takiej sytuacji kredytobiorca może albo czekać na prawomocny wyrok sądu, który z dużym prawdopodobieństwem będzie korzystny, albo rozważyć negocjowanie ugody sądowej, bo bank wówczas będzie bardziej skłonny do ustępstw.
BNP Paribas kapituluje we Francji. Dobrowolnie odda pieniądze Frankowiczom
BNP Paribas to największy bank strefy euro oraz największy bank detaliczny we Francji. Tym bardziej spektakularny wydaje się sukces tamtejszych Frankowiczów. Bank zakomunikował, że zamierza zawrzeć dobrowolne ugody z 4.665 klientami, którzy w latach 2008-2009 zaciągnęli kredyty hipoteczne denominowane we franku szwajcarskim a spłacane w euro.
Wadliwe umowy będą mogły zostać anulowane, kredytobiorcy nie zapłacą odsetek, a wpłacone do tej pory odsetki zostaną im zwrócone. Koszt takiej operacji może wynieść dla banku około 400-600 mln euro.
BNP Paribas skapitulował po 8 latach sporu sądowego prowadzonego z powództwa grupy około 1.000 posiadaczy kredytów denominowanych we franku. W listopadzie 2023 roku paryski sąd apelacyjny uznał w postępowaniu karnym, że bank jest winny szkód poniesionych przez Frankowiczów, skazał go na grzywnę w wysokości 187,5 tys. euro oraz na wypłatę odszkodowań na rzecz powodów.
Francuscy kredytobiorcy – podobnie jak polscy Frankowicze – doświadczyli negatywnych skutków umocnienia się szwajcarskiej waluty, a bank przy zawieraniu umów nie poinformował ich o takim ryzyku.
W 2016 roku francuskie stowarzyszenie CLCV (odpowiednik polskiego UOKiK) rozpoczęło działania w obronie wszystkich posiadaczy tego typu umów z BNP Paribas, tak aby nie tylko osoby procesujące się z bankiem w sądzie uzyskały zadośćuczynienie krzywd. Na 11 grudnia 2023 roku było zaplanowane posiedzenie sądu, do którego jednak nie doszło, bo bank skapitulował i zdecydował się na porozumienie z CLCV.
W efekcie wszyscy kredytobiorcy będą mogli zawrzeć z BNP Paribas ugodę na takich samych warunkach. Francuscy komentatorzy podkreślają, że porozumienie ma charakter precedensowy i otwiera dla posiadaczy podobnych umów w innych francuskich bankach drogę do uzyskania zadośćuczynienia za doznane szkody.
Polski oddział BNP Paribas nie zamierza iść na ustępstwa wobec Frankowiczów
Wygrana Frankowiczów z bankiem BNP Paribas we Francji cieszy, ale polscy kredytobiorcy nie powinni łudzić się nadzieją na podobne ustępstwa tego banku w Polsce. Prezes BNP Paribas Polska Przemysław Gdański uaktywnił się w mediach po ostatnich wyborach parlamentarnych. W kilku artykułach eksperckich oraz w wywiadach dla mediów wprost wskazywał on na potrzebę wprowadzenia przez nowy rząd ustawowego rozwiązania problemu kredytów frankowych. Chodzi o projekt ustawy przygotowany wiosną ubiegłego roku przez KNF.
Przypomnijmy, że w połowie grudnia 2023 roku powołany na drugą kadencję Szef KNF Jacek Jastrzębski potwierdził w mediach, że kierowany przez niego urząd ma przygotowany projekt ustawy frankowej. Wkrótce po tym KNF odmówił jednak udostępnienia do wglądu tegoż projektu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, argumentując że ma on charakter wewnętrznego dokumentu, przygotowanego w trybie roboczym.
Wszystko wskazuje więc na to, że banki frankowe będą próbowały lobbować za rozwiązaniem zaproponowanym przez Szefa KNF w grudniu 2020 roku, tj. przewalutowaniem kredytów frankowych na złotówki z jednoczesną zamianą niskiego wskaźnika SARON na wysoki WIBOR. Taka formuła konwersji kredytów jest dla Frankowiczów szczególnie krzywdząca w momencie kiedy stopy procentowe w Polsce są wciąż na bardzo wysokim poziomie.
Banki frankowe nie złożą w Polsce tak szybko broni i nie pójdą na korzystne dla kredytobiorców ugody, bo polskim Frankowiczom musiałyby oddać znacznie większe kwoty niż te, które BNP Paribas ma wypłacić we Francji. Frank szwajcarski znacznie bardziej umocnił się bowiem wobec złotówki niż euro, a polscy obywatele zostali jeszcze mocniej poszkodowani w wyniku procederu frankowego.
BNP Paribas przegrywa masowo w polskich sądach
BNP Paribas Polska posiada w portfelu kredyty denominowane kursem CHF przejęte w wyniku przekształceń w sektorze bankowym po dwóch bankach, tj. po Banku Gospodarki Żywnościowej (BGŻ) oraz po Fortis Bank Polska. Oba wzorce umowne charakteryzują się wysokim stopniem wadliwości, co sprawia że Frankowicze bez trudu wygrywają swoje sprawy w sądach.
Pomimo ewidentnie korzystnej linii orzeczniczej sądów w sprawie umów frankowych banku BNP Paribas, ogromna rzesza kredytobiorców jeszcze nic nie zrobiła w sprawie zakwestionowania swojej umowy. Na koniec września 2023 w sądach toczyło się około 5,26 tys. spraw z powództwa kredytobiorców frankowych przeciwko BNP Paribas. Reszta klientów banku być może liczy na korzystną propozycję ugody.
Tutaj czeka ich rozczarowanie. Bank co prawda oferuje Frankowiczom ugody, ale skupia się na osobach pozostających już z nim w sporze sądowym lub co do których istnieje uzasadnione ryzyko wdania się w spór. Tak więc bez złożenia do sądu pozwu nie ma szans na uczciwe rozliczenie się banku z umowy.
Poniżej prezentujemy dwie przykładowe sprawy zakończone prawomocną wygraną kredytobiorców frankowych z bankiem BNP Paribas.
Prawomocna wygrana z BNP Paribas w Warszawie w 34 miesiące
W dniu 25 stycznia 2023 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał prawomocny wyrok w sprawie o sygn. VI ACa 94/22, która dotyczyła umowy kredytu frankowego zawartej z bankiem BGŻ w 2006 roku, a toczyła się przeciwko bankowi BNP Paribas. Sąd II instancji oddalił apelację wniesioną przez pozwany bank od wcześniejszego niekorzystnego dla niego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z czerwca 2021 roku do sprawy o sygn. XXVIII C 2311/21, w którym stwierdził on że umowa kredytowa jest nieważna i zasądził na rzecz kredytobiorcy zwrot kosztów procesu. Postępowanie apelacyjne trwało 19 miesięcy i zostało zakończone po przeprowadzeniu tylko jednej rozprawy. Łącznie w dwóch instancjach sprawa toczyła się 34 miesiące. Kredytobiorcę reprezentowała Kancelaria Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni.
Ekspresowa prawomocna wygrana z bankiem BNP Paribas we Wrocławiu w 16 miesięcy
Zaledwie 16 miesięcy toczyła się w dwóch instancjach sądowych inna sprawa z powództwa kredytobiorców frankowych przeciwko bankowi BNP Paribas dotycząca umowy kredytu budowlanego w walucie wymienialnej zawartej przed laty z bankiem BGŻ. W dniu 6 grudnia 2022 r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w ramach postępowania o sygn. I ACa 898/22 oddalił apelację banku od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 31 marca 2022 roku do sprawy o sygn. I C 1405/21, który uznał sporną umowę za nieważną, a na rzecz kredytobiorców zasądził kwoty 183.036,82 zł i 88.327,43 CHF tytułem zwrotu nienależnych rat wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.
Całkowita korzyść kredytobiorców z prawomocnego unieważnienia umowy kredytowej wyniosła w tym przypadku około pół miliona złotych. Bank twierdził bowiem, że do oddania pozostaje jeszcze 534 tys. zł, pomimo że początkowy kapitał kredytu wynosił tylko 369 tys. zł, a dodatkowo kwota ta została niemal w całości spłacona w ratach. W wyniku prawomocnego wyroku fikcyjne saldo zadłużenia spadnie do 0, a kredytobiorcy nie muszą już dalej płacić rat. Sprawę kredytobiorców prowadziła Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski.
